ปรัชญา-แนะนำ คำบรรยาย ความยุติธรรม-สิ่งที่ถูกที่ควรอันพึงทำ ม.ฮาร์วาร์ด สรุปเป็นภาษาไทย

ความยุติธรรม-สิ่งที่ถูกที่ควรอันพึงทำ คืออย่างไร?

--สรุปคำบรรยายปรัชญา/ปรัชญาการเมือง มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ศ.ไมเคิล แซนเดล

                                                                     -- เดฟ  นาพญา(ปรีชา ทิวะหุต)  ผู้สรุปเป็นภาษาไทย

แนะนำบทบรรยาย – พูดเรื่องอะไร?

ศิลธรรม  ที่เขาพิจารณากันนี้ ไม่ใช่ศิลห้า ศิลแปด หรือหลักศาสนาใด ๆ  ในที่นี้ท่านเสนอความคิดเชิงศิลธรรม ที่เป็น “ศิลธรรมทางแพ่ง”  หรือ ศิลธรรมแบบอาณาจักร ไม่ใช่ข้อศิลธรรมของศาสนจักร 

ศิลธรรมศาสนจักรก็เป็นเรื่องดี ที่น่าสนใจมิใช่น้อย  แต่วิชาปรัชญาท่านจะแยกไปเรียนและสอนในปรัชญาอีกหมวดหนึ่งต่างหาก เรียกชื่อว่า เทววิทยา 

ข้อพิจารณาศิลธรรมทางแพ่ง ของมหาวิทยาฮาร์วาร์ด ที่เผยแพร่ทางอินเตอร์เนตประมาณสิบตอนเศษ  เป็นข้อคิดตัดสินใจ ในชีวิตประจำวัน สำหรับเราท่านทั้งหลาย เพื่อนำไปคิดพิจารณาเกี่ยวกับว่า อะไรถูก อะไรควร และอะไรดีที่พึงทำ ไม่ได้มีอะไรเซ็กซี่ไปกว่านี้

ปรัชญาตะวันตก ที่จะสรุปนำมาแบ่งปันเล่าสู่กันฟัง ศ.แซนเดลท่านอ้างและอิงนักปรัชญาทางแพ่งในโลกตะวันตก  ดังนั้น อาจารย์ดังที่ใบ้เลขเด็ด ก็จะมีอาจารย์เจอเรมี แบนแธม  อาจารย์จอห์น สจวต มิลล์  อาจารย์จอห์น ล็อค  อาจารย์เอมมานูเอล คานต์  อาจารย์จอห์น เราส์  อะไรประมาณนั้น เป็นต้น (เพลโต อะริสโตเติล รวมอยู่ในนี้ด้วยแล้ว ม.ต.ห.-ไม่ต้องห่วง)

อะไรถูกอะไรผิด อะไรดีอะไรชั่ว อะไรควรอะไรไม่ควร?

ปริศนาเหล่านี้ เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันของเรา  ท่านผู้รู้ถือว่าเป็นข้อกังขาเชิงปรัชญา  แม้แต่เด็กยังไม่พ้นวัยทารก ก็จะต้องเผชิญกับปริศนาเหล่านี้  เรา(ในวัยเด็ก)จะต้องตัดสินว่า อะไรถูกอะไรควร อะไรที่พึงกระทำ มาแต่อ้อนแต่ออก

ปรัชญาชีวิตและปรัชญาการเมืองเรื่อง “ความยุติธรรม  สิ่งที่ถูกที่ควรอันพึงทำ”  ของ ศ. แซนเดล  เป็นคำบรรยายปรัชญาที่ แพร่หลายที่สุดในโลก -- ในเวลานี้(พ.ศ.2557)  ถูกถ่ายทอดเป็นภาษาญี่ปุ่น จีน รัสเซีย เวียดนาม ฯลฯ  เจ้าของบล็อก www.pricha123.blogspot.com ทยอยย่อเป็นภาษาไทย โพสต์ไว้ที่บล็อก  พร้อมกับโพสต์ลิงก์วีดีโอต้นฉบับ  แนบไว้ให้ด้วย 

หรือ เพียงท่านเขียนชื่อ Michael Sandel ในหน้า youtube.com ท่านก็จะพบวีดีโอต้นฉบับครบถ้วน  แม้บางท่าน อาจจะไม่ถึงกับถนัดภาษาประกิตมากนัก แต่ท่านก็ควรคลิกชม เพื่อจะได้เห็นบรรยากาศการเรียนการสอน ที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด กะลูกกะตาตัวเอง หรือเพื่อฝึกภาษาอังกฤษของเราท่านทั้งหลาย(รวมทั้งข้าพเจ้า ผู้สรุป)ไปด้วยในตัว   

แม้ท่านจะไม่ใช่คอการเมือง แต่ในฐานะที่เป็นประชาชน ในระบอบประชาธิปไตย(หมายความว่า ประชาชนมีส่วนร่วมในการปกครองบ้านเมือง) ท่านก็น่าจะลองอ่านดูเล่น ๆ ท่านใช้ประโยชน์จากข้อคิดเหล่านั้นในชีวิตท่านได้ เช่น เราควรทอนเงินขาด--ดีไหม หรือถ้าเราจะผ่าตัดมดลูก เราควรเปิดโอกาสให้เพื่อนบ้านหาเสียงลงคะแนน ใครได้เสียงข้างมาก ก็จะมีสิทธิผ่าตัดมดลูกเรา--ดีไหม เป็นต้น  ท่านจะฟังคนอื่นพูด เห็นดีเห็นงามหลายแง่มุมขึ้น รวมทั้งเห็นชั่วเห็นเลวชัดเจนขึ้นด้วย  อีกทั้งยังช่วยบรรเทาอาการหงุดหงิด งุนงง  อันเกิดจากการฟังข่าวสารทั้งหลาย ทั้งไทยและเทศ—โดยเฉพาะข่าวเมืองไทย--ในโลกที่เราทุกคนถูกถล่มด้วยสุนามิข่าวสาร ได้บ้างไม่มากก็น้อย 

ขออภัย -- ผู้สรุปเป็นภาษาไทย ไม่ใช่ “ผู้รู้” หรือผู้เชี่ยวชาญเรื่องเหล่านี้  เป็นเพียง “ผู้เรียน” เช่นเดียวกับหลาย ๆ ท่าน ผู้ที่ยังสนใจจะรู้จะเรียน ยังรู้สึกว่าตนเองเยาว์เรื่องการบ้านการเมือง  เพราะฉะนั้น กับท่านผู้สนใจกลุ่มนี้ เราต่างก็เป็น “ผู้เรียน” ด้วยกัน – ดังนั้น เนื่องจากผู้สรุปภาคภาษาไทยไม่ใช่ “ผู้รู้”  ถ้าท่านผู้อานพบว่าผิดนิดผิดหน่อย หรือผิดมาก – โปรดอภัยและท้วงติงด้วย จะเป็นพระคุณ

·       เรื่องแนวปรัชญานั้น ไม่ใช่เรื่องที่เราศึกษาแล้ว จะได้อะไรเป็นเนื้อเป็นหนัง หรือได้รับประโยชน์ที่สามารถ ชั่ง ตวง วัด หรือนับจำนวนได้  แต่ว่า – ข้อคิดแนวปรัชญา หรือธรรมมะ เป็นสิ่งที่จะทำให้เราไม่ตายไปอย่างโง่เขลา  กระนั้นก็ดี การที่มนุษย์คนหนึ่ง อันได้แก่เราท่านทั้งหลาย จะไม่ตายไปอย่างโง่เขลา ก็คงไม่ก่อให้เกิดประโยชน์โภชผลอะไร ที่จะชั่ง ตวง วัด หรือนับได้

เพราะฉะนั้น ประเด็นเรื่องนี้ จึงขึ้นอยู่กับรสนิยมส่วนบุคคลเป็นสำคัญ  กล่าวคือ คนบางคนเขาชอบที่จะไม่ตายไปอย่างโง่เขลา  ถึงแม้ตอนเด็ก ๆ คุณยายจะพร่ำพูดให้ได้ยินตอนเช้า ๆ กะลังงัวเงีย เรื่อยเลยว่า…

Ignorance is bliss.

หรือ“สุขใด จะเสมอด้วยโง่ ไม่มี”    ก็ตาม

  

ขอบคุณ ที่ท่านสนใจแวะชม  และขอบคุณ—คุณยาย

                                     เดฟ นาพญา

(ปรีชา ทิวะหุต/แดง ใบเล่) 

            Email: pricha123@yahoo.com

            Blog: www.pricha123.blogspot.com
 Facebook: www.facebook.com/devnapya

บทความหน้านี้ ได้ตีพิมพ์ไปแล้ว ในนิตยสาร MBA ฉบับเดือน July-Aug 2014
คลิกที่นี่ เพื่ออ่าน Episode 01/12 ฆาตกรรม พิจารณาแง่ศิลธรรม กับ คดีคนกินคน-คดีดังในอังกฤษ